ប្រព័ន្ធការពាររាងកាយរបស់មនុស្ស
រាងកាយយើងត្រូវបានភ្ជាប់មកជាមួយនឹងប្រព័ន្ធការពាររាងកាយ ដែលការពារយើងពីជំងឺ និងវីរុសនានា រួមទាំងការព្យាបាលដោយខ្លួនឯងផងដែរ(ស្វ័យព្យាបាល)។ ប្រព័ន្ធភាពស៊ាំអាចបែងចែកជា ២ ប្រភេទ៖ ភាពស៊ាំពីកំណើត ឬធម្មជាតិ និងភាពស៊ាំដែលទទួលបានពីកត្តាផ្សេងៗ។ ភាពស៊ាំពីកំណើតរបស់យើងគឺមានកោសិកាប្រមាញ់មេរោគពីកំណើត (NK Cell) និងកោសិកាម៉ាក្រូហ្វាច(Macrophage) ។ នៅពេលមានមេរោគចូលមកកោសិកាម៉ាក្រូហ្វាច(Macrophage) ដែលនៅក្នុងលីកូស៊ីត (Leukocytes) គឺជាកោសិកាដំបូងគេដែលទៅកម្ចាត់មេរោគដោយការប្រើវិធីលេបមេរោគ។ ចំណែកឯកោសិកាប្រមាញ់មេរោគពីកំណើត (NK Cell)វិញ វាដើរតួនាទីត្រួតពិនិត្យ និងបំបែកកោសិកាគោលដៅដោយធ្វើការជាមួយកោសិកាម៉ាក្រូហ្វាច(Macrophage) ដើម្បីកម្ចាត់មេរោគ។
កោសិកា Macrophage នឹងរកឃើញទីតាំងនៃមេរោគដោយចាក់ស៊ីតូគីន (Cytokine) នៅជុំវិញនិងជំរុញវាទៅកាន់ T-cell នៅក្នុងកូនកណ្ដុរ។ កោសិកា T-cell នឹងផលិតអាវុធ ក្នុងការកម្ចាត់មេរោគជាក់លាក់នោះ។ ប្រព័ន្ធភាពស៊ាំដែលទទួលបានកត្តាផ្សេងៗ គឺជាប្រព័ន្ធការពារ ដែលកើតចេញពីជំងឺនេះនៅពេលដែលវាត្រូវបានព្យាបាលរួច។
មូលហេតុបង្កឲ្យប្រព័ន្ធការពាររាងកាយធ្លាក់ចុះ
ប្រព័ន្ធភាពស៊ាំគឺជាប្រព័ន្ធសន្តិសុខនៅគ្រប់កម្រិត ដែលការពាររាងកាយយើងពីការឆ្លង ជំងឺផ្សេងៗ។ នៅពេលដែលយើងធ្វេសប្រហែសក្នុងការយកចិត្តទុកដាក់លើការថែរក្សាសុខភាពជាប្រចាំថ្ងៃ ដូចជាការទទួលទានដំណេកមិនគ្រប់គ្រាន់ ការជក់បារី ការទទួលគ្រឿងស្រវឹង ការ ហាត់ប្រាណមិនគ្រប់គ្រាន់ របបអាហារខ្វះសារធាតុចិញ្ចឹម ការប្រើប្រាស់សារធាតុគីមី រួមទាំងភាពតានតឹង ប្រព័ន្ធភាពស៊ាំអាចប្រឈមមុខទៅនឹងដំណើរការខុសប្រក្រតី និង/ឬធ្លាក់ចុះ។
បម្រែបម្រួល រាងកាយដោយសារដំណើរការខុសប្រក្រតីនៃអង់ទីករ
នៅពេលដែលរាងកាយយើងត្រូវបានប្រឈមនឹង ធាតុបង្កប្រតិកម្មអាល្លែកហ្ស៊ី ដូចជា រោមសត្វ ការសាយភាយ ក្លិន ឬកម្ទេចកំទីចេញពីសាកសព សត្វ ផ្សិត និងលំអងផ្កា ក្នុងស្ថានភាព ដែលអង់ទីករដំណើរការខុសប្រក្រតី នោះអង់ទីករនឹងត្រូវបានផលិតហួសបរិមាណ រួចហើយនឹងចាប់ផ្តើមវាយប្រហារផ្នែកផ្សេងៗនៃរាងកាយរបស់យើងខ្លួនឯងដូចមេរោគដែរ។ នេះត្រូវបានគេហៅថា ប្រតិកម្ម ឬ អាល្លែកហ្ស៊ី ដែលមានដូចជាអាល្លែកហ្ស៊ីស្បែក ជំងឺហឺត និងអាល្លែកហ្ស៊ីទៅនឹងលំអងផ្កា។
នៅពេលដែលធាតុបង្កប្រតិកម្មអាល្លែកហ្ស៊ី (អាល្លែកហ្សែន)ចូលក្នុងខ្លួនយើង ប្រតិកម្មហួសហេតុពេករបស់អង់ទីករ ទៅកាន់ធាតុបង្កអាល្លែកហ្ស៊ី (អាល្លែកហ្សែន) ដែល ជះឥទ្ធិពល លើ កោសិកាអង់ទីករ ដែលបង្កឲ្យ មានអាការៈហៀរសំបោរ ហឺត និងកន្ទួលជាដើម។
ពោះវៀនមានមុខងារជាអ្នកបំបែកសារធាតុ និងមជ្ឈមណ្ឌលបញ្ជា និងគ្រប់គ្រងផលិតអង់ទីករ
ថែមលើសពីនេះ រាងកាយរបស់យើងបំពាក់ដោយប្រព័ន្ធការពារពីការយាយីរបស់មេរោគដោយកម្ចាត់មេរោគកុំឲ្យចូលរាងកាយរបស់យើង។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយប្រព័ន្ធរំលាយអាហារ ត្រូវបានចាត់ទុកថាជាសរីរាង្គខាងក្រៅ។ រីឯកោសិកាជាសរីរាង្គខាងក្នុង។
ដូច្នេះមុននឹងចូលក្នុងរាងកាយរបស់យើង សមាសធាតុ និងមេរោគផ្សេងៗត្រូវឆ្លងកាត់សរីរាង្គដែលមានមុខងារជាអ្នកស្រូបយកសារធាតុចិញ្ចឹម ដែលជា ប្រព័ន្ធរំលាយអាហារពោល ឬពោះវៀនរបស់យើង។ នៅពេលដែលអាហារ និងទឹកត្រូវបានស្រូបចូលតាមពោះវៀនរួមជាមួយនឹងជាតិពុល និងមេរោគ វាអាចបង្កនូវ បញ្ហាសុខភាព ។ ហេតុដូច្នេះហើយពោះវៀនត្រូវធ្វើការជាមួយនឹងសរីរាង្គដែលអាចវិភាគបានថាសារធាតុនានា ដែល រាងកាយរបស់យើងត្រូវការ ឬមិនត្រូវការ រួមទាំងការញែកជាតិពុលចេញពីសារធាតុចិញ្ចឹមផងដែរ។ នៅក្នុងករណីដែលការស្រូបសារធាតុចិញ្ចឹមខុសប្រក្រតី វានឹងបញ្ជូនព័ត៌មានទៅប្រព័ន្ធអង់ទីករ ដើម្បីធ្វើសកម្មភាព ។ សរីរាង្គនោះត្រូវបានគេហៅថាភ្នាសប្លាស្មានៅលើផ្ទៃពោះវៀន។
ពោះវៀនដើរតួនាទីជាច្រកចូលទៅក្នុងរាងកាយយើង ក្នុងកម្រិតកោសិកា។ ផ្ទៃពោះវៀនមើលទៅដូចជាផ្កាសមុទ្រដែលគ្របដណ្ដប់ដោយរោមទន់ៗ ហើយធ្វើចលនាយឺតៗ។ ជារៀងរាល់ ១ នាទីម្ដង ចលនាក្នុងពោះវៀនត្រូវគេសង្កេតឃើញថាមានការរំកិល ១-២ សង់ទីម៉ែត្រ។ នៅផ្នែកខាងលើនៃរោមទាំងនោះមានក្រពេញ ទឹករងៃយ៉ាងច្រើន មានទីតាំងនៅលើរោមភ្នាស់ពោះវៀន ហើយដែលក្រពេញទាំងនោះគ្រប់គ្រង តួនាទី និងដំណើរការរបស់អង់ទីករ និងត្រៀមខ្លួនជាសេ្រចក្នុងការវាយប្រហារការឈ្លានពានពីមេរោគគ្រប់ពេល ។
ការសិក្សាបង្ហាញថានៅលើផ្ទៃពោះវៀនផ្ទុកទៅដោយកោសិកាជាច្រើន ដែលផលិតភ្នាក់ងារ រំញោច អង់ទីករ (ភ្នាក់ងារការពាររាងកាយ)។ ដូច្នេះពោះវៀនត្រូវបានគេចាត់ទុកថាជាមជ្ឈមណ្ឌលគ្រប់គ្រង អង់ទីករ។ គេរកឃើញផងដែរថាសរសៃប្រសាទនៅក្នុងពោះវៀនមានសមត្ថភាពរហ័សរហួនណាស់ ក្នុងការទទួល និងបញ្ជូនព័ត៌មាន ទៅកាន់ប្រព័ន្ធប្រសាទ និងប្រព័ន្ធក្រពេញ ហើយក្នុងពេលតែមួយ វាអាចធ្វើការបែងចែក សារធាតុ ដែលចូលក្នុងរាងកាយ ថាតើពួកវា មានប្រយោជន៍ ឬមានគ្រោះថ្នាក់ដល់រាងកាយយើង។
បេតាគ្លូខេន (Beta-glucan) ជួយជំរុញរំញោចអង់ទីហ្សែនក្នុងពោះវៀន
ផ្ទៃពោះវៀនត្រូវបានគ្របដណ្ដប់ដោយភ្នាសល្អិតៗ។ ភ្នាសល្អិតៗ ផ្ទុកដោយសារធាតុប៉ូលីសាការីត (polysaccharide)ដែលជួយបែងចែក ថាតើសារធាតុដែលចូលក្នុងរាងកាយ មានប្រយោជន៍ ឬមានគ្រោះថ្នាក់ដល់រាងកាយ ។ បេតាគ្លូខេន (Beta-glucan) មានសមត្ថភាពអាចភ្ជាប់ខ្លួនវាទៅនឹងកោសិកាម៉ាក្រូហ្វាច(Macrophage) និងកោសិកាប្រមាញ់មេរោគពីកំណើត (NK Cell) ដែលដើរតួនាទី ជាអ្នកបញ្ជា ប្រព័ន្ធអង់ទីករ ខណៈពេលដែលពួកវាស្ថិតនៅក្នុងភ្នាសពោះវៀន ដើម្បីឲ្យ រាងកាយរបស់យើងអាចស្រូបយកសារធាតុចិញ្ចឹម ទៅក្នុងកោសិកាបាន។
ការស្រូបយកសារធាតុបេតាគ្លូខេន (Beta-glucan) និងការបញ្ជូនអង់ទីហ្សែន
អាហារ ដែលយើងទទួលទានត្រូវ ឆ្លងកាត់សរីរាង្គជាច្រើន ដែលដែលមានតួនាទីបំបែកអាហារ ដូចជា ការទំពារនៅក្នុងមាត់ ហើយកិនរំលាយឲ្យទៅជាម៉ូលេគុលតូចៗក្នុងក្រពះ។ ម៉ូលេគុលតូចបំផុតនានា ត្រូវបានរំលាយ ដោយភ្នាស់ ពោះវៀន។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ សរីរាង្គរំលាយអាហារមួយមុខមិនអាចរំលាយសារធាតុ បេតាគ្លូខេន (Beta-glucan) ឲ្យតូចៗ ដើម្បីជ្រាបចូលនោះបានទេ។ ដូច្នេះវាត្រូវបានបញ្ជូនទៅរហូតដល់ ពោះវៀនហើយភ្ជាប់ខ្លួនវាជាមួយ Peyer’s Patch ដែលមានមុខងារជាអ្នករំលាយសារធាតុធំៗនៅក្នុងពោះវៀន។ នៅពេលដែលរកឃើញមេរោគ វានឹងបញ្ជា ទៅកាន់ប្រព័ន្ធអង់ទីករដើម្បីទប់ស្កាត់វា។ កោសិកាម៉ាក្រូហ្វាច (Macrophage Cell) ដែលមានទីតាំងនៅចុង នៃ Peyer’s Patch នឹងប្រមូលយក គុលបេតាគ្លូខេន (Beta-glucan) ។ ដូច្នេះវានឹងជួយពង្រឹងមុខងាររបស់កោសិកាម៉ាក្រូហ្វាច (Macrophage Cell) ដោយផ្ដល់ស៊ីតូគីន (Cytokine) រួមជាមួយនឹងការរំញោចកោសិកាអង់ទីករផ្សេងទៀត។